يك خوبي داشتن وبلاگ آن است كه آدم با مرور چيزهايي كه در گذشته نوشته، مي‌فهمد كه چقدر تغيير كرده (يا نكرده). ديروز اتفاقي مجموعه قوانين مجلس شورا را در سايت مجلس ديدم. انقدر كه حوصله كردم ورقش بزنم، قوانين جالب را انتخاب كردم. فكر كنيد ملت ايران از 102 سال پيش وبلاگي داشته و تصميم‌هاي مهمّش را در آن مي‌نوشته است. بياييد با هم بخوانيم:
آيا ده را با مردمانش فروختند؟
قانون فروش رحبه و غبيرا - 09/07/1294
ماده واحده - وزارت ماليه مجاز است شش دانگ قريه رحبه و دو دانگ از قريه غبيرا خالصجات واقعه در كرمان را در مقابل چهار هزار تومان به متصرفين حاليه آن واگذار نمايد.
ترياك بكشيد، سوخته نكشيد. ترانزيت بلامانع است.
قانون تحديد ترياك - 23/12/1289
ماده اول - از تاريخ وضع اين قانون از هر مثقال ترياك ماليده سيصد دينار ماليات دريافت مي‌شود.
ماده دوم - محض جلوگيري از مضار استعمال شيره سوخته ترياك اولاً در تمام نقاط مملكت كليه سوخته ترياك به مأمورين وزارت ماليه تسليم‌مي‌شود كه ضبط نمايند و فقط به عنوان حق‌الزحمه براي هر مثقال سه شاهي به كساني كه سوخته را به مأمورين مزبور تسليم مي‌نمايند داده مي‌شود [...]
ماده پنجم - ترياكي كه به عنوان تجارت از مملكت خارج مي‌شود از اداي اين ماليات معاف خواهد بود.
براي يتيم‌هاي ميرپنچه چكار كنيم؟
قانون متمم بودجه سال 1313 مملكتي - 26/12/1312
ماده 8 - وزارت ماليه مجاز است از ابتداي سنه 1312 ماهي پانصد ريال شهريه درباره هفت نفر ورثه مرحوم ميرزاحسنخان ميرپنجه (امنع‌الدوله سابق) بالسويه به اولاد ذكور تا سن بيست و پنج سالگي و اناث مادام كه شوهر اختيار نكرده‌اند بپردازد.
تلگراف فارسي ارزان‌تر از لاتين
قانون تعرفه مخابرات تلگرافي - 02/04/1290
ماده 1 - قيمت مخابرات تلگرافي در تمام خاك ايران به خط فارسي تا ده كلمه اول دو هزار و ده شاهي و بعد هر كلمه پنج شاهي است.
ماده 11 - قيمت مخابرات تلگرافي به خط لاتين به هر زباني كه باشد در داخله مملكت تا ده كلمه اول سه هزار و ده شاهي است و بعد هر كلمه‌هفت شاهي است و در صورتي كه عده كلمات معلوم نباشد هر دوازده حرف يك كلمه محسوب خواهد شد.
دولت با نمك
قانون انحصار نمك - 24/12/1288
ماده 1 - انحصار استخراج و فروش نمك در سر معادن اعم از سنگي و آبي در كليه ممالك محروسه ايران با دولت است.
ماده 8 - براي جلوگيري از ترقي قيمت نمك وزارت فوائد عامه در نقاطي كه صلاح مي‌داند تأسيس انبار براي ذخيره داشتن نمك خواهد نمود.
روده مال دولت است
قانون راجع به روده - 08/02/1289
ماده اول - روده و كپون و زه متصل به روده كليه ذبايح در تمام مملكت به عنوان ماليات متعلق به دولت است.
ماده دوم - هر گاه محقق شود كه كسي بدون اجازه دولت روده و كپون و زه فروخته است نصف قيمت از فروشنده دريافت خواهد شد.
ماده سوم - كساني كه براي مصارف داخلي روده و زه و كپون لازم داشته باشند در ابتياع حق تقدم بر ساير مشتريان دارند و فقط به صنف زهتاب دو‌ثلث از قيمت عادله تخفيف داده مي‌شود.
يك طرح جسورانه
قانون امتياز تأسيس سيم نقاله - 04/08/1290
ماده اول - امتياز تأسيس سيم نقاله مطابق مواد ذيل از كهريزك به تهران و از تهران به اوشان به شركت قندسازي داده مي‌شود.
ماده دوم - شركت قندسازي مي‌تواند در موقع لزوم از مركز (اوشان) رشته سيم نقاله خود را تا به هر يك از معادن ذغال سنگ كه مي‌تواند از براي‌خود در حدود لار و رودبار تهيه نمايد (و نيز از مركز كهريزك از براي حمل چغندر كه مي‌تواند در ورامين و شهريار تهيه كند) پس از اجازه وزارت فوايد‌عامه امتداد دهد.
ماده سوم - مدت اين امتياز از تاريخ امضاء پنجاه سال شمسي است.
Wanted: Dead or Alive
قانون در باب اعدام محمدعلي ميرزا و برادران - 06/05/1290
ماده اول- چون محمدعلي ميرزاي مخلوع مفسدفي‌الارض و دفع آن واجب است هيأت دولت مجاز است يكصد هزار تومان به اعدام‌كننده يا‌دستگيركننده محمدعلي ميرزا و يا ورثه آنان بپردازد.
ماده دوم - وزارت جنگ مجاز است مبلغ بيست و پنج هزار تومان به خود و يا وراث دستگيركننده و يا اعدام‌كننده سالارالدوله و مبلغ بيست و پنج‌هزار تومان به خود يا وراث دستگيركننده و يا اعدام‌كننده شعاع‌السلطنه بپردازد.
بريد و دريد و شكست و ببست
قانون حكومت نظامي - 27/04/1290
ماده 2 - بايد محاكم نظامي موقتي تشكيل داده شود كه با سرعت و شدت در تقصيرات و اقداماتي كه بر ضد امنيت و آسايش عمومي است‌رسيدگي نمايند.
ماده 4 - اشخاصي كه عملاً بر ضد دولت مشروطه و امنيت و آسايش عمومي اقدام و خيانت آنها مدلل شده باشد محكوم به قتل خواهند بود.
ماده 5 - اشخاصي كه سوء ظن مخالفت با دولت مشروطه و امنيت و انتظام عمومي در حق آنها بشود قوه مجريه حق توقيف آنان را خواهد داشت‌و پس از توقيف به استنطاق آنان شروع مي‌شود هر گاه در استنطاق سوء ظن به كلي رفع نشود شخص مظنون در توقيف باقي و بعد از اختتام حكومت‌نظامي به عدليه تسليم خواهد شد.
ماده 7 - مأموريني كه تأمين شهر به عهده آنان واگذار است در صورت سوء‌ظن حق دخول به منازل و اجراي تحقيقات خواهند داشت در صورت‌مقاومت و مخالفت جبراً مي‌توانند داخل شوند و مخالف و مقاوم قهراً دستگير و موافق حكم محكمه نظامي قوياً سياست خواهد شد.
ماده 8 - روزنامه‌جات و مطبوعات اگر بر ضد اقدامات دولت انتشاراتي به طبع رسانند نمرات روزنامه و اداره روزنامه توقيف خواهد شد در صورتي‌كه تحريك به ضديت دولت شده باشد متصديان يا مديران آنها موافق حكم محكمه نظامي مجازات خواهند شد.
عوارض حمل و نقل براي واكسيناسيون
قانون راجع به حفظ الصحه و آبله‌كوبي - 16/08/1289
ماده اول - از ماليات وسايط نقليه توماني يك قران براي اصلاح امور حفظ‌الصحه و بالخاصه تعميم آبله‌كوبي و تقسيم سرم گلو درد ديفتري به طور‌مجاني تخصيص مي‌شود.
كارمندان دولت بايد لباس ايراني بپوشند
قانون استعمال البسه وطني - 29/11/1301
ماده 1 - دولت مكلف است كليه لباسهايي كه براي مستخدمين لشگري و كشوري تهيه مي‌نمايد از مصنوعات و منسوجات ايران باشد.
ماده 2 - عموم وزراء و نمايندگان مجلس شوراي ملي و معاونين و ولات و حكام و قضات عدليه و كليه مستخدميني كه مشمول قانون استخدام‌مي‌باشند و نيز مستخدميني كه از طرف دولت به ايشان لباس داده شده در موقع اشتغال به خدمت رسمي مكلفند البسه ظاهري خود را از مصنوعات و‌منسوجات ايران قرار دهند.
ماده 3 - جزاي متخلف از اين قانون در شش ماه اول از قرار هر يك روز تخلف كسر صد نيم حقوق ماهانه و پس از آن كسر صد يك حقوق ماهانه است.
حواستان باشد
قانون راجع به نظارت مطبوعات - 10/08/1301
ماده اول - چون مطابق اصل بيستم متمم قانون اساسي عامه مطبوعات به غير از كتب ضلال و مواد مضره به دين اسلام آزاد و مميزي فقط در مورد‌كتب ضلال و مواد مضره به دين اسلام ممنوع نيست.
عموم مديران جرايد و يا مجلات و ارباب مطابع بايد ملتزم شوند كه هر وقت به خواهند در امور مربوطه به دين اسلام و مذهب اصولاً و فروعاً انشاء و يا نقلاً ولو هزلاً چيزي طبع كنند قبلاً به ناظر شرعيات كه خبرويت او به توسط دو نفر مجتهد‌جامع‌الشرايط تصديق و از طرف وزارت معارف در تهران و در هر يك از مراكز ايالات و ولايات معرفي شده باشد مراجعه نمايند تا مداقه نموده پس از‌آن كه عدم مضر بودن آن به دين اسلامي و مذهب كتباً تصديق شد طبع و نشر كنند.
ماده دوم - هر گاه يكي از مديران جرايد و يا مجلات و يا ارباب مطابع و يا ديگري از مفاد ماده فوق تخلف نمود مدعي‌العموم و يا مدعي خصوصي قضيه را به ناظر شرعيات قانوني و يا مجتهد عادل مسلم رجوع مي‌نمايد بعد از تصديق كتبي مشاراليه به مضر بودن به فوريت اوراق منتشره جمع‌آوري و توقيف شده مدير و نويسنده و طبع‌كننده مستنداً به تشخيص ناظر شرعيات و يا مجتهد عادل مسلم مطابق قانون مطبوعات مجازات خواهد شد.
انتخاب نشوندگان - انتخاب نكنندگان
قانون انتخابات مجلس شوراي ملي - 29/07/1290
فصل دوم، شرايط انتخاب‌كنندگان
ماده 4 - كساني كه از حق انتخاب كردن محرومند:
اول - نسوان
دوم - كساني كه خارج از رشد و آنها كه در تحت قيمومت شرعي هستند.
سوم - تبعه خارجه.
چهارم - اشخاصي كه خروجشان از دين حنيف اسلام در حضور يكي از حكام شرع جامع‌الشرايط به ثبوت رسيده باشد.
پنجم - اشخاصي كه كمتر از بيست سال دارند.
ششم - ورشكستگان به تقصير.
هفتم - متكديان و اشخاصي كه به وسائل بي‌شرفانه تحصيل معاش مي‌نمايند.
هشتم - مرتكبين قتل و سرقت و ساير مقصريني كه مستوجب حدود قانوني اسلامي شده‌اند.
نهم - مقصرين سياسي كه بر ضد اساس حكومت ملي و استقلال مملكت قيام و اقدام كرده‌اند.
ماده 5 - كساني به واسطه شغل و مقام خود از انتخاب كردن محرومند:
اول - اهل نظام بري و بحري به استثناي صاحب‌منصبان افتخاري.
دوم - صاحب‌منصبان و اجزاي امنيه و نظميه در محل خدمت.
فصل سوم
شرايط انتخاب‌شوندگان
ماده 7 - اشخاصي كه از انتخاب شدن محرومند:
اول - شاهزادگان بلافصل (ابناء و اخوان و اعمام پادشاه).
دوم - نسوان.
سوم - تبعه خارجه.
چهارم - مستخدمين امنيه و نظميه و اهل نظام بري و بحري به استثناي صاحب‌منصبان افتخاري.
پنجم - حكام كل و جزو و معاونين ايشان در قلمرو مأموريت خود.
تبصره - ساير مستخدمين دولتي قابل انتخاب هستند به شرط آنكه پس از انتخاب براي مدت نمايندگي از شغل خود استعفاء دهند.
ششم - ورشكستگان به تقصير.
هفتم - مرتكبين قتل و سرقت و ساير مقصريني كه مستوجب حدود قانوني اسلامي شده‌اند.
هشتم - متجاهرين به فسق و اشخاصي كه فساد عقيده ديني و خروجشان از دين حنيف اسلام در نزديكي از حكام شرع جامع‌الشرائط ثابت و يا به‌شياع رسيده باشد.
نهم - مقصرين سياسي كه بر ضد اساس حكومت ملي و استقلال مملكت قيام و اقدام كرده‌اند.
استخدام مي‌نمايد
قانون استخدام پنج نفر مستخدمين آمريكايي - 13/11/1289
به شرح ذيل تصويب شده است:
يك نفر خزانه‌دار با دو هزار ليره انگليسي حقوق ساليانه و مخارج مسافرت خود و فاميلش.
يك نفر مفتش براي تنسيق ولايات با حقوق 5000 دلار ساليانه.
يك نفر محاسب به جهت معاونت اداره خزانه 4000 دلار ساليانه.
يك نفر مدير اداره براي ماليات مستقيم 6000 دلار ساليانه.
يك نفر مفتش براي معاونت مدير ماليات مستقيم 3000 دلار ساليانه.
هيات منصفه براي جرم سياسي نيست
قانون موقت هيأت منصفه - 10/09/1301
ماده اول - از تاريخ تصويب اين قانون تا اول حمل 1302 تعيين هيأت منصفه به طريق ذيل خواهد بود:
محكمه [...] از ميان اشخاصي كه در موقع انتخابات يكي از دو دوره اخيره مجلس شوراي‌ملي نسبتاً حائز اكثريت بوده [اند ..] يك صد نفر را با رعايت اقامت آنها در مقر محكمه منصفه معين مي‌نمايد [...] در مورد هر محاكمه، در جلسه علني با حضور مدعي‌العموم آن محكمه پنج نفر را به سمت عضويت اصلي و سه نفر را به سمت عضويت علي‌البدل هيأت‌مصنفه از ميان يك صد نفر مذكور به حكم قرعه معين مي‌نمايد.
ماده سوم - محكمه منصفه كه از محكمه جنايي عمومي و از اعضاء هيأت منصفه تشكيل مي‌شود مطابق مقررات قانون موقت اصول محاكمات جزا‌رسيدگي نموده و فوراً پس از اعلان ختم محاكمه و قبل از تفرق اعضاء مشورت كرده رأي خود را در مجرميت و تشخيص جرم و يا عدم مجرميت متهم به اكثريت آراء معين مي‌نمايد ولي صدور حكم خواه بر تبرئه و خواه بر تعيين مجازات مطابق قانون مطبوعات فقط با قضات خواهد بود و در صورت‌تساوي آراء رأيي كه بر له متهم است به منزله اكثريت بوده و حكم قضات بر طبق آن صادر خواهد شد.
ماده چهارم - متهمين به تقصيرات سياسي مشمول اين قانون نخواهند بود.
سيستم متريكي كه منسوخ شد
قانون اوزان و مقياسها 10/3/1304
ماده اول - اوزان و مقياسهاي رسمي مملكت ايران از تاريخ اعلان اين قانون از طرف دولت مطابق اصول متري بوده و از روي متر و كيلو گرام و ليتر كميسيون بين‌المللي متر تنظيم يافته و واحد آنها از قرار ذيل است:
گز مساوي به يك متر
درم مساوي به يك گرام
پيمانه مساوي به يك ليتر
ماده دهم - دولت مكلف است كه اوزان فلزي را كه در مملكت تا تاريخ اجراي آن قانون موجود است در عوض اوزان جديد از همان فلز با كسر سه‌عشر از وزن قبول نمايد.
جدول نمره 1
1- ضميمه قانون اوزان و مقياسها
مقياسهاي طول
واحد مقياس
گز مساوي يك متر
اجزاء اضعاف
--------------------------------- ----------------------------------------
گره: ده يك گز = يك دسيمتر ميل: هزار گز = يك كيلومتر
بهره: صد يك گز = يك سانتيمتر فرسنگ: ده هزار گز = يك مير يا متر
مو: هزار يك گز = يك ميليمتر
2 - مقياسهاي سطح
واحد مقياس
گز مربع مساوي يك متر مربع
اجزاء اضعاف
--------------------------------- ----------------------------------------
گره مربع: = يك دسيمتر مربع قفيز: صد گز مربع = يك دكامتر مربع
بهر مربع: = يك سانتيمتر مربع جريب: ده هزار گز مربع = هكتار
موي مربع: = يك ميليمتر مربع ميل مربع: يك ميليون گز مربع = يك كيلو متر مربع
تبصره - در اضعاف مقياس سطح مقصود از گز مربع همه جا همان است كه در عرف عامه (ذرع مضروب) مي‌نامند.
4 - مقياسهاي حجم
واحد مقياس
گز مكعب مساوي يك متر مكعب
اجزاء اضعاف
--------------------------------- ----------------------------------------
گره مكعب: مساوي يك دسيمتر مكعب
پيمانه: مساوي يك ليتر
بهر مكعب: مساوي يك سانتيمتر مكعب
موي مكعب: مساوي يك ميليمتر مكعب
3 - مقياسهاي وزن
واحد مقياس
درم مساوي يك گرم
اجزاء اضعاف
---------------------------------- ------------------
نخود: ده يك درم مثقال: ده درم
ارزن: صد يك درم سير: صد درم
خردل: هزار يك درم سنگ: هزار درم
