بيانيه‌ي خشايارشا

خداي بزرگ است اهورامزدا، كه اين جهان شگفت آفرينش را آفريد، كه براي مردم شادي آفريد، كه خرد را و توانايي را بر خشايارشا بخشيد.
خشايارشا گويد: بخواست اهورامزدا من چنانم كه راستي را دوست مي‌دارم و از دروغ بيزارم. من نمي‌خواهم كه توانا بر ناتوان ستم كند و هم نخواهم كه به توانا از ناتوان آسيب رسد. آنچه راست است، آنرا مي‌پسندم.
خواست خدا در زمين آشوب نيست، بلكه صلح، نعمت و حكومت خوب است. من دوست دروغگويان نيستم. در دل خود تخم كين نمي‌كارم. هر آنچه مرا به خشم آورد از خود دور مي‌دارم. با نيروي خرد بر خشم خود سخت چيره‌ام. هركه همكاري و همراهي پيشه كند، درخور كوشش او را پاداش مي‌دهم. آنكه گزند رساند و ستم كند به اندازه گوشمالش مي‌دهم. نمي‌خواهم كسي زيان برساند و كيفر نبيند. آنچه كسي برضد كسي ديگر گويد، مرا قانع نتواند كرد مگر بنا به قانون نيك گواه درست آورد و داوري بيند. از آنچه كسي فراخور توانايي خويش انجام دهد و بجا آورد، شادمان و خرسند مي‌شوم و خشنوديم را كرانه‌اي نيست. چنين است هوش و اراده من.
نپندار كه زمزمه‌هاي پنهاني و درگوشي بهترين سخن است. بيشتر به آني گوش فرادار كه بي‌پرده مي‌شنوي. تو بهترين كار را از توانمندان ندان و بيشتر به چيزي بنگر كه از ناتوانان سر مي‌زند.
آنگاه كه تو از آنچه بر دست من رفته، چه در زادگاهم و چه در آوردگاه، ببيني يا بشنوي، بدان كه اينست توانايي من. كه برتر و تيزتر از نيروي پندار است. اينست كارداني من. تا جايي كه توش و توان دارم در جنگجويي هماوردي خوبم، چون در آوردگاه باشم كسي را كه از دور مي‌بينم به نيروي ادراك و خرد مي‌دانم كه بدخواه است يا كه دژانديش نيست. به نيروي ادراك و اراده خويش همواره نخستين كسي هستم كه تصميم مي‌گيرد كار شايسته را، چون دشمن را ببينم و چون دوستداري را. مردي هستم ورزيده، هم به دست و هم به پا. به هنگام سواركاري سواركاري خوبم. در تيرافكني، تيراندازي چيره‌دست. چه بر اسب باشم و چه با پاي پياده. در نيزه‌وري، نيزه‌وري نيكم. خواه از روي اسب و خواه از روي خاك.
اينها هنرهايي است كه اهورامزدا مرا بخشيده است و توانايي بكار بردن آنرا داشتم. آنچه بر دستم رفته است به ياري يزدان همه را با هنرهاي خويش كه ارزاني اهورامزدا بوده است به انجام رسانده‌ام. اهورامزدا مرا و كارهاي مرا بپايد.

كتيبه‌ي خشايارشا به خط ميخي فارسي باستان، نقل از موزه‌ي تخت جمشيد